Sa dây rốn trước ngôi thai là tình trạng cấp cứu tối khẩn cấp và đặc biệt nguy hiểm, có thể khiến thai nhi tử vong chỉ trong vài phút nếu không được phát hiện và xử trí kịp thời. Mới đây, giữa không gian tĩnh lặng của ca trực rạng sáng, với sự phối hợp khẩn trương các chuyên khoa, các y bác sỹ Bệnh viện Sản Nhi Bắc Ninh Số 1 đã phẫu thuật cấp cứu thành công cho sản phụ Hoàng Thị Linh (19 tuổi, trú tại xã Nhã Nam, tỉnh Bắc Ninh) bị sa dây rốn trước ngôi thai và đón bé trai nặng 2,7kg chào đời khoẻ mạnh. 

Anh Hải - Chị Linh hạnh phúc ôm con trong vòng tay

Hành trình vượt cạn trong tình huống đặc biệt

Chị Hoàng Thị Linh mang trong mình tiền sử sản khoa nặng nề. Hai lần mang thai trước, chị đều sinh non. Lần đầu sinh non ở tuần thứ 26 thai kỳ và lần thứ hai sinh non ở tuần 23 thai kỳ. Những mất mát ấy đã trở thành nỗi ám ảnh lớn khiến chị Linh luôn khát khao được một lần nghe tiếng con khóc chào đời. “Mỗi lần nghĩ đến, em lại thấy tim mình thắt lại. Khi biết tin mang thai lần thứ ba, vợ chồng em vui mừng nhưng cũng lo sợ bị sinh non giống như hai lần mang thai trước. Khi đi khám thai tại Bệnh viện Sản Nhi Bắc Ninh Số 1, em được chẩn đoán là hở eo tử cung và đây chính là nguyên nhân khiến hai lần trước em bị sinh non. Các bác sỹ chỉ định em cần phải “khâu vòng cổ tử cung” phòng ngừa sinh non và em đã được khâu vòng cổ tử cung ở tuần thứ 12 tại Khoa sản II của Bệnh viện Sản Nhi Bắc Ninh Số 1. Trong thời gian mang thai, mỗi ngày em đều thầm cầu nguyện, chỉ mong con thật khoẻ mạnh, chào đời đủ ngày, đủ tháng để được ôm con trong vòng tay” - Chị Hoàng Thị Linh xúc động chia sẻ.

Suốt thai kỳ, chị Linh được thăm khám bởi các bác sỹ giàu kinh nghiệm của Bệnh viện Sản Nhi Bắc Ninh Số 1, đảm bảo thai nhi phát triển ổn định. Sau nhiều tháng kiên trì giữ thai, sang tuần thai thứ 38, chị Linh nhập viện chờ sinh tại Khoa Sản II, chuẩn bị cho lần “vượt cạn” đầy ý nghĩa của cuộc đời. Vậy nhưng, hành trình tưởng chừng suôn sẻ ấy lại gặp biến cố bất ngờ. 

Rạng sáng, chị Linh bất ngờ có dấu hiệu chuyển dạ nên được chuyển sang Khoa Đẻ để cắt chỉ khâu cổ tử cung và theo dõi đẻ thường. Tuy nhiên, trong quá trình thăm khám, nữ hộ sinh thấy cổ tử cung của chị Linh đã mở 03cm, ối vỡ hoàn toàn, sờ thấy dây rau vẫn đập trong âm đạo, thai ngôi đầu chèn vào dây rau. Nhận định tình huống nguy kịch, nữ hộ sinh lập tức báo cáo Bác sỹ CKII Hán Mạnh Cường - Trưởng Khoa Sản II là Trưởng kíp trực. Ngay lập tức, các bác sỹ khẩn trương hội chẩn, chẩn đoán sản phụ Linh bị sa dây rốn trước ngôi thai - một tình trạng cấp cứu tối khẩn cấp trong sản khoa và quyết định phẫu thuật cấp cứu lấy thai, đồng thời kích hoạt báo động đỏ toàn viện. Sản phụ Linh được chuyển lên Phòng Phẫu thuật trong tư thế nằm phủ phục, đầu thấp mông cao. Trong quá trình di chuyển, nữ hộ sinh đưa tay vào trong âm đạo đẩy ngôi thai lên cao để giảm chèn ép vào dây rốn, đảm bảo tuần hoàn thai nhi không bị gián đoạn đột ngột. Các bác sỹ đều khẩn trương chạy đua với thời gian để lấy thai trong thời gian nhanh nhất có thể bởi mỗi phút trôi qua là một nhịp sống của thai nhi.

Tại Phòng phẫu thuật, kíp gây mê hồi sức và kíp phẫu thuật sẵn sàng vào vị trí phối hợp đồng bộ với bác sỹ sơ sinh đón bé. Bác sỹ CKII Hán Mạnh Cường nhanh chóng mở bụng lấy thai, song song với đó, nữ hộ sinh vẫn tiếp tục giữ tay đẩy đầu thai nhi, đảm bảo dây rốn không bị chèn ép cho tới khi bé được lấy ra. Và rồi chỉ sau ít phút, với sự phối hợp của ê-kíp gồm: Bác sỹ CKII Hán Mạnh Cường - Trưởng Khoa Sản II, Bác sỹ Phùng Thị Hương - Khoa Sản II, Bác sỹ CKI Nguyễn Thị Hương phụ trách gây mê hồi sức và nữ hộ sinh Tống Thị Uyên, bé trai nặng 2,7kg đã cất tiếng khóc chào đời xua tan bầu không khí căng thẳng. Ngay sau sinh, bé được chuyển về Khoa Sơ sinh để các y bác sỹ chăm sóc cho đến khi sức khoẻ bé ổn định. Sau phẫu thuật, sản phụ Linh được chuyển về Khoa Sản II theo dõi hậu phẫu. Sức khỏe hai mẹ con đều ổn định và tiến triển tốt. Ca cấp cứu thành công không chỉ minh chứng cho tinh thần trách nhiệm và bản lĩnh của đội ngũ y bác sỹ Bệnh viện Sản Nhi Bắc Ninh Số 1 mà còn cho thấy sự phối hợp các chuyên khoa nhịp nhàng chính là yếu tố quyết định giúp thai nhi được cứu sống an toàn.

Kíp phẫu thuật đón bé trai chào đời khoẻ mạnh

Hạnh phúc khi “mẹ tròn con vuông”, Anh Dương Ngọc Hải - chồng sản phụ Linh xúc động bày tỏ: “Hai lần trước vợ chồng tôi đều mất con khi chưa được ôm con trong vòng tay. Trải qua những giây phút nguy hiểm, giờ đây nhìn vợ con đều khỏe mạnh, gia đình trọn vẹn, tôi cảm nhận rõ niềm hạnh phúc khi được làm Cha làm Mẹ. Thay mặt gia đình, tôi xin chân thành cảm ơn Bệnh viện và biết ơn các y bác sỹ Bệnh viện Sản Nhi Bắc Ninh Số 1 rất nhiều”.  

Sa dây rốn là cấp cứu sản khoa tối khẩn cấp khi dây rốn bị sa trước ngôi thai, có thể xảy ra lúc còn ối (sa dây rốn trong bọc ối) hay nguy hiểm hơn là sa dây rốn khi đã vỡ ối. Nếu ối vỡ thì dây rốn sẽ sa vào trong âm đạo và ngôi thai chèn ép vào dây rốn khiến tuần hoàn từ rau thai đến thai nhi bị cản trở gây suy thai nhanh chóng, thai nhi thiếu oxy và có thể tử vong ngay trong bụng mẹ. Sa dây rốn trong thời kỳ mang thai có thể phát hiện hoặc không thể phát hiện được. Một số trường hợp có thể phát hiện được dây rốn sa trước ngôi thai trong bọc ối qua siêu âm. 

Theo Bác sỹ CKII Hán Mạnh Cường - Trưởng Khoa Sản II: Sa dây rốn không thể phòng ngừa trước được và thường gặp ở những trường hợp có nguy cơ cao như: thai phụ từng sinh đẻ nhiều lần, đa ối, ngôi thai bất thường (ngôi ngang, ngôi ngược, ngôi đầu cao), dây rốn dài bất thường, rau thai bám thấp… Nếu thai phụ nằm trong nhóm nguy cơ cao bị sa dây rốn thì những tuần cuối thai kỳ nên thường xuyên tới bệnh viện khám thai hoặc nhập viện chờ sinh để được đội ngũ bác sỹ sản khoa thăm khám và xử trí kịp thời khi chuyển dạ, tránh gây biến chứng nguy hiểm cho mẹ và thai nhi. 

Hiền Chúc