Chiều ngày 28/8/2019, các bác sỹ Bệnh viện Sản Nhi Bắc Giang đã cấp cứu thành công cho cho sản phụ Bùi Thị Hoà (23 tuổi, trú tại KCN Đình Trám, huyện Việt Yên, tỉnh Bắc Giang) nhập viện trong tình trạng vật vã kích thích, sốt cao mất ý thức và co giật liên tục được chẩn đoán viêm màng não nặng. Đồng thời thai nhi 37 tuần tuổi có dấu hiệu suy thai cũng được các bác sỹ kịp thời mổ lấy thai an toàn bởi người mẹ đã vỡ ối chuyển dạ sinh non.

Trước khi nhập viện Sản Nhi Bắc Giang, sản phụ Hoà được người nhà chuyển vào Trung tâm Y tế huyện Việt Yên trong tình trạng ối vỡ sớm, kích thích vật vã và co giật từng cơn. Tại đây các bác sỹ đã cấp cứu cho sản phụ theo phác đồ chống co giật nhưng không cắt được cơn sản giật nên đã chuyển sản phụ Hoà lên Bệnh viện Sản Nhi Bắc Giang. Bác sỹ CKII Nguyễn Thị Thanh Thuỷ, Phó Khoa Đẻ – Bệnh viện Sản Nhi Bắc Giang cho biết: “Ngay khi sản phụ Hoà nhập viện Sản Nhi Bắc Giang đã được chuyển thẳng lên Phòng Cấp cứu của Khoa Đẻ để đội ngũ y bác sỹ thăm khám cụ thể toàn trạng. Kết quả nhận thấy các chỉ số mạch, huyết áp và thân nhiệt đều tăng cao bất thường khi sản phụ sốt cao 39^oC, mạch đập nhanh với tần số 177 lần/phút và huyết áp đo được là 200/135 mmHg, đặc biệt đo tim thai thấy nhịp tim nhanh 165 – 168 lần/phút, cổ tử cung của sản phụ đã mở được 02 phân và ối vỡ hết, nước ối có màu xanh lẫn phân su của bé – đây là dấu hiện của tình trạng suy thai cấp, trong khi sản phụ vẫn vật vã kích thích, co giật từng cơn và mất ý thức. Đây là một trường hợp khó chẩn đoán và xử trí, trong khi tình trạng bệnh rất nguy kịch đe doạ tính mạng cả sản phụ và thai nhi nên chúng tôi đã mời Bác sỹ CKII Lê Công Tước – Giám đốc Bệnh viện tới Phòng Cấp cứu chủ trì hội chẩn để quyết định chẩn đoán và có phương pháp xử trí cấp cứu. Sản phụ Hoà được chỉ định mổ vì suy thai cấp trên bệnh nhân sản giật chưa loại trừ viêm não, màng não; đồng thời sản phụ cũng được các bác sỹ hồi sức tích cực trước, trong và sau mổ bằng thuốc hạ áp, hạ sốt, thuốc chống co giật, bồi phụ nước điện giải, dùng kháng sinh điều trị viêm não, lấy mẫu xét nghiệm cấp cứu cũng như tư vấn cho người nhà sản phụ về tình trạng của mẹ và thai nhi”.

13h35ph, bé gái 37 tuần tuổi nặng 3,1 kg được kíp mổ do Bác sỹ CKII Nguyễn Thị Thanh Thuỷ, Bác sỹ Lê Duy Tiến là phẫu thuật viên cùng Bác sỹ CKII Nguyễn Văn Trà phụ trách gây mê đã mổ lấy thai thành công. Tuy nhiên do có biểu hiện suy thai từ trong bụng mẹ lại chào đời thiếu tháng, bé Mai Ngọc Bống bị suy hô hấp nên đã được chuyển về Khoa Sơ sinh – Bệnh viện Sản Nhi Bắc Giang để được các bác sỹ chăm sóc cho đến khi sức khoẻ bé ổn định.

Ngay khi mổ lấy thai thành công cũng là lúc có kết quả xét nghiệm máu và nước tiểu của sản phụ, các bác sỹ nhận thấy nồng độ protein trong nước tiểu (protein niệu) tăng cao ở mức 3⁺, lượng bạch cầu trong máu cao hơn bình thường rất nhiều ở mức 19.400/mm3 (trong khi số lượng bạch cầu trung bình sẽ dao động trong khoảng 4.000 – 10.000/mm3), đường huyết cũng tăng rất cao ở mức 30 mmol/l (trong khi mức đường huyết bình thường từ 3,9 mmol – 6,5 mmol/l). Các bác sỹ tiếp tục điều chỉnh giảm đường huyết cho sản phụ bằng cách truyền insulin, bù dịch, bù kali để điều trị rối loạn đường huyết. Sau khi dùng hết 20 đơn vị insulin thì đường huyết của sản phụ được duy trì ổn định. 05 ngày sau phẫu thuật, sản phụ Hoà đã phục hồi sức khoẻ tốt, bé Mai Ngọc Bống cũng được chuyển sang Phòng ghép Mẹ và Bé để mẹ cháu có thể tự tay chăm sóc cháu.

Anh Mai Ngọc Anh, chồng sản phụ Hoà không khỏi xúc động nhìn con gái khoẻ mạnh trong vòng tay vợ: “Thật may mắn là vợ và con tôi đã được các bác sỹ Bệnh viện Sản Nhi Bắc Giang cấp cứu kịp thời. Nhớ lại ngày vợ chuyển dạ mà tôi vẫn còn thấy sợ hãi vô cùng và cảm thấy tự trách khi để vợ ở nhà 1 mình như vậy. Đi làm về không thấy vợ ra đón như mọi ngày, vào nhà nhìn thấy vợ nằm đau quằn quại trên giường, thỉnh thoảng lại co giật từng cơn, mất ý thức đến nỗi tôi nói hay hỏi gì vợ tôi cũng không biết, đã có lúc tôi còn phải để tay cho vợ cắn sợ vợ tự làm đau mình. Mà nhất là lúc ấy tôi thấy nước ối chảy ra nhiều lắm dù vợ tôi chưa tới ngày sinh. Tới Bệnh viện Sản Nhi Bắc Giang được các bác sỹ báo cho biết vợ tôi bị sốt cao co giật nghi ngờ viêm màng não mà tôi càng cảm thấy tự trách mình vô cùng bởi đêm trước đó vợ tôi cũng nhắn tin báo là bị đau đầu đầu lắm mà trong giờ làm ca đêm tôi không kiểm tra điện thoại được, tôi cũng không ngờ là tình trạng vợ tôi lại chuyển biến xấu như vậy. Nay vợ và con gái tôi được điều trị khoẻ mạnh, tôi thật sự cảm ơn các bác sỹ Bệnh viện Sản Nhi Bắc Giang rất nhiều, xin chúc các bác sỹ luôn dồi dào sức khoẻ và chúc Bệnh viện ngày càng phát triển”.

Viêm não, màng não là một dạng bệnh nhiễm trùng của màng não và có thể xảy ra ở bất kỳ lứa tuổi nào. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như: tê liệt chân tay, động kinh, điếc, mù, phù não, hôn mê thậm chí tử vong. Giám đốc Bệnh viện Sản Nhi Bắc Giang Lê Công Tước cũng thông tin thêm: “Qua quá trình điều trị cho sản phụ Hoà thì có thể nhận định rằng căn nguyên khiến sản phụ sốt cao, co giật, mất ý thức và bạch cầu trong máu tăng cao là do bệnh viêm não, màng não, từ đó gây rối loạn đường huyết khiến đường huyết tăng cao. Tuy rằng khi xét nghiệm nhận thấy đường huyết của sản phụ Hoà cao gấp 05 – 06 lần mức bình thường nhưng đây không phải là nguyên nhân gây nên các triệu chứng kể trên bởi nếu là bệnh lý tiểu đường thai kỳ đơn thuần thì chỉ với 01 liều điều trị 20 đơn vị insulin thì không thể duy trì đường huyết ổn định suốt thời gian điều trị hậu phẫu được, bởi với những bệnh nhân mắc bệnh tiểu đường khiến đường huyết tăng cao thì cần phải điều trị liên tục, đặc biệt phụ nữ bị tiểu đường thai kỳ thì cần phải điều trị trong thời gian dài mới ổn định được nên có thể xác định việc tăng đường huyết chỉ là một triệu chứng trong hội chứng bệnh của sản phụ. Mặt khác, huyết áp sản phụ tăng cao, xét nghiệm thấy có protein niệu nhưng sản phụ không có hiện tượng phù chân hay mặt, đây là 02 trong 03 triệu chứng chính kinh điển của tiền sản giật, nhưng cơn sản giật không gây sốt và bạch cầu tăng cao như vậy nên có thể loại trừ nguyên nhân là do sản giật, nhất là sau cơn sản giật thì sản phụ cũng không thể mất ý thức nhiều như vậy. Tại Bệnh viện Sản Nhi Bắc Giang, các bác sỹ đã điều trị thành công rất nhiều ca tiền sản giật – sản giật nguy hiểm chuyển từ tuyến dưới lên, đặc biệt khi được quản lý thai nghén tại Bệnh viện thì chưa có trường hợp nào bị sản giật thai kỳ. Đối với sản phụ Hoà nhập viện khi có những triệu chứng nặng như sốt cao co giật mất ý thức, tăng huyết áp, rối loạn đường huyết mà thai nhi lại bị suy thai cấp không phải là trường hợp thường gặp và để có hướng chẩn đoán cũng như điều trị cấp cứu kịp thời thành công thì bác sỹ cần phải có chuyên môn rất vững vàng, phải có đủ nền tảng kiến thức chuyên sâu cùng nhiều năm kinh nghiệm thực tế, bởi nếu chẩn đoán sai và không có phương hướng điều trị bệnh lý đúng đắn thì sẽ nguy hiểm tính mạng của sản phụ.

Qua đây các bác sỹ sản khoa cũng khuyến cáo rằng: Phụ nữ mang thai nên đi khám thai định kỳ thường xuyên và nên được quản lý thai nghén ở những bệnh viện chuyên khoa, chứ không chỉ siêu âm đơn thuần. Tại đây sản phụ sẽ được thăm khám toàn diện, theo dõi huyết áp, xét nghiệm máu, nước tiểu cũng như tư vấn về dinh dưỡng… Trường hợp phát hiện triệu chứng tiền sản giật hoặc tiểu đường thì sẽ được nhập viện điều trị kịp thời, đảm bảo an toàn sức khoẻ của mẹ và thai nhi.

 Hiền Chúc